BİLGİSAYAR NEDİR ?
Aritmetik işlemleri ve mantıksal karşılaştırmaları, önceden yüklenmiş program doğrultusunda, son derece hızlı uygulayarak sonuçlar çıkarabilen elektronik bir makinedir.

Bilgisayar verilen bilgileri alır, işler ve bunlardan sonuçları üretir. Aynı zamanda bu bilgileri, istendiği sürece saklayabilir.

Bilgisayarı, "Bilgi İşleyen bir makine" olarak da tanımlayabiliriz. Bilgisayarın diğer makinelerden en önemli farkı, işleyeceği ham maddenin "bilgi" olmasıdır.

Aslında bilgisayar insan beyni ile karşılaştırılamayacak derecede yavaş bir makinedir. Buna rağmen günümüzde oldukça popüler hale gelmiştir. Bunun üç önemli nedeni vardır:

* Aritmetik ve mantık işlemlerini son derece hızlı yapmaları,
* Çok miktarda bilgiyi hiç unutmadan saklayabilmeleri,
* İnsan hayatında geçmişten günümüze kadar yapıla gelen işleri kolaylaştırmaları, hızlı, güvenli ve hatasız yapabilmeleri.

Veri (Data):
Bilgisayara girilen işlenmemiş (ham) bilgilere veri denir. Bilgisayarın alabildiği, işleyebildiği, sonuç üretebildiği ve saklayabildiği herşey veridir.

Bilgisayarı bir sistem olarak ele alacak olursak bu sistem iki bölümden oluşur:

1. Donanım (Hardware),
2. Yazılım (Software).

Donanım (Hardware):

Fiziksel olarak bir bilgisayarı oluşturan; elektronik ve elektromekanik tüm birimlerdir.

Donanım, somut bir kavramdır. Bu yüzden donanımı, bilgisayarın elle tutulur, gözle görülür tüm parçaları olarak da tanımlayabiliriz. Bilgisayarın klavyesi, ekranı, kasası, belleği, disk sürücüleri, mikroişlemcisi temel donanım birimleridir.

Yazılım (Software):

Yazılım, program ve programlardan oluşmuştur. Program, bir bilgisayarın işlem yapabilmesi için gereken komutlar dizisidir. Yazılım donanımın aksine soyut bir kavramdır.

Yazılımın görevi, hareketsiz gibi duran ve son derece karmaşık bir yapıya sahip olan donanıma işlerlik kazandırmaktır. Donanım bir insan bedenine benzetilecek olursa, yazılım da o bedenin ruhudur.

Donanım işlemlerin yapılabilmesi için gerekli altyapıyı oluşturur. Yazılım ise bu işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlar.

Bilgisayarla onu kullanan kişi arasında devamlı bir ilişki vardır. Kullanıcı birtakım komutlar verir ve karşılığında çeşitli mesajlar alır. Girilen tüm komutlar, yazılımlar sayesinde işletilir ve sonuçlar üretilir.

Yazılım iki kısma ayrılabilir. Bunlar;

1. Sistem yazılımları
2. Uygulama yazılımları.

Sistem yazılımı:
Bilgisayarda temel giriş/çıkış işlemlerini düzenlemek amacıyla, çoğunlukla bilgisayarı üreten veya yazılım firmaları tarafından üretilen programlar topluluğudur. Sistem yazılımlarını işletim sistemi ve programlama dilleri olarak iki ana kısma ayrılabilir. DOS, Windows, OS/2, UNIX, işletim sistemi yazılımlarına; BASIC, FORTRAN, PASCAL da programlama dillerine örnek olarak verilebilir.

Uygulama Yazılımları:
Uygulama yazılımlarının çıkış nedeni, insanların günlük hayatta yapageldikleri işleri, bilgisayar ortamında yapmalarını sağlamaktır. En yaygın uygulama yazılımları, kelime işlemciler, hesap tabloları, veri tabanları, tasarım, resim ve çizim programlarıdır.

Bilgisayarın Verileri İşleyiş Şekli

Bir çokluğun miktarını belirtmek için, günlük hayatta kullandiğımız sayma sistemi onlu sayma sistemidir. Bilindiği gibi bu sistemde 0’ dan 9’ a kadar olan 10 adet sayı sembolü kullanılmaktadır. İkili sayma sisteminde ise sayılar 2 adet sembolden yani 1’ ve 0 ‘dan oluşmaktadır.

Bilgisayarın içerisinde, verilen bilgilerin çözümlenip sonucun dış ortama aktarılabilmesi için birçok elektronik devre kullanılmaktadır. Çok uçlu olan bu devrelerin çalışabilmesi için bazı uçlarına 5 V, bazılarına ise 0 V luk gerilim uygulanması gerekir. Mikrochip denilen bu elektronik devrelerin uçlarına uygulanan bu gerilimler chip içinde bulunan transitörleri çalıştırır. Böylece veriler elektronik olarak çözümlenir ve çıkış uçlarında yine 5 veya 0 V luk gerilimler olarak verilir.

İşte, bilgisayara uygulanan bu iki farklı gerilim değeri yerine 1’ ve 0’ sayı sembolleri kullanıldığında, bilgisayarın karakterleri (harfler veya değişik sembolleri) ve onlu sayma sisteminde kullandığımız rakamları algılayabilmesi sağlanmış olur.

5V --> 1 ile ifade edilir.
0V --> 0 ile ifade edilir.

Böylece, bilgisayara girilecek tüm veri ya da komutlar işlenmeden önce makine diline kodlanmasının gerekliliği, daha iyi anlaşılmaktadır.

Bit ve Byte (Bayt) Kavramları

İkili sistemde her bir basamağa bir binary digit veya bu kelimeden kısaltılarak alınan harflerle kısaca BIT (BInary digiT) denir. Her bit elektriksel bir sinyaldir.

Şimdi, A harfinin bilgisayar tarafından algılanabilmesi için gerekli gerilim değerleri (5V,0V,0V,0V,0V,0V,5V) ise, bunlar 1000001 olarak kodlanır. Böylece "A" harfinin makine dilindeki karşılığı olarak bu sayı bilinir. Bu sayının onlu sayma düzenindeki karşılığı 65 dir.
35 sayısının, iki tabanlı gösterimi ise 00100011 şeklindedir. Her bit konumu ile belirtilir.

8 bitlik bir ikili sayı grubuna 1 Byte (bayt) denir. Hepsi 1 olan 8 bit’lik bir dizi ile ifade edilebilecek sayı değeri,

7 6 5 4 3 2 1 0
1 1 1 1 1 1 1 1 : 1x27 + 1x26 + 1x25 + 1x24 + 1x23 + 1x22 + 1x21 + 1x20 = 255’dir.

Uygulamada bu sayı yeterli değildir. Bu nedenle birkaç byte birleştirilip daha büyük sayıların bilgisayarda işlenmesi sağlanır. Örneğin, iki byte eklendiğinde 16 bit elde edilir. Bu durumda elde edilecek en büyük sayı 65535’ dir. 32 bit ile ifade edilecek en büyük sayı ise 2147483648’ dir.

8 Bit = 1 Byte
1024 Byte = 1 KB (Kilobyte)
1024 KB = 1 MB Megabyte)
1024 MB = 1 GB (Gigabyte)
1024 GB = 1 TB (Terabyte)

ASCII KODU

Bilgisayara girilecek tüm sayı, sözcük veya karakterlerin önceden 1' ler ve 0’ lar dizisine çevrilmesi gerektiği söylenmişti. Bu işleme kodlama denir.Bilgisayarın içindeki verilere ulaşabilmek için ise, bunun tersi yani, 1’ ler ve 0’ lardan oluşan diziyi harflere ya da 10 tabanlı sayıya çevirmek gerekir. Bu işleme ise kod çözme denir Her harf veya karakterin önceden belirlenen bir KOD’a çevrilmesi gerekir Gelişigüzel kodlamalar kullanışlı değildir, çünkü çeviri çizelgeleri farklı olursa bilgisayarlar veri alış verişi yapamazlar. Bu nedenle bilgisayar yapımcıları, standart bir kod olan ASCII kodunu kullanırlar. ASCII, (American Standart Code for Information Interchange) sözcüklerinin baş harfleridir ve bilgisayar konusundaki standartları geliştiren bir Amerikan kuruluşunun adıdır.

ASCII kodları, her birinin belirli işlevi olan üç gruba ayrılır:

1. Kontrol karakterleri.
2. Simgeler ve sayılar.
3. Harfler.

Kontrol Karakterleri:
Bilgisayara girilecek komutların iletiminde kullanılan kodlardır.

Başlıca Kontrol Karakterleri ASCII kodu

1- Bell (zil işareti) ---> 7
2- Backspace (bir karakterlik geriye dönüş ---> 8
3- Carriage Return(imleci bir sonraki satır başına döndürür) ---> 13
4- Escape ---> 27
5- Form feed (kağıdın ilerlemesini sağlar) ---> 12
6- Horizontal Tabulation (yatay cetvel) ---> 9
7- Line Feed (satır ilerlemesini sağlar) ---> 10
8- Vertical Tabulation (düşey cetvel) ---> 11

Simgeler ve sayılar
Sayıları 32’ den başlayıp 64 e kadar olan ASCII kodlarıdır.

Harfler
Sayıları 65’ den 127’ ye kadar olan alfabedeki büyük ve küçük harflerle klavye üzerindeki görülebilen diğer semboller için kullanılan kodlardır. 127’ den 255’ e kadar olan kodlar ise standartlaştırılmamış, bazı özel karakterler ve harfler yapımcı için serbest bırakılmıştır. Örneğin, Türkçe karakterler (ğ,ü,ş,ö,ç,ı,l) bu kısımda üretilen karakterlerdir.